مقایسه انسان‌ها با ماهیان!
آیا ماهیان از آتش اطلاعی دارند؟
آیا ماهیان از میوه‌ها، حیوانات، گیاهان و … روی زمین اطلاعی دارند؟
آیا ماهیان می‌دانند که انسان‌ها در خارج از آب آنها را صید کرده کباب می‌کنند و می‌خورند؟
آیا ماهیان هیچ ایده‌ای از زندگی بشر با خانه‌ها و اتومبیل و تلفن و… دارند؟
آیا ماهیان می‌دانند خورشیدی وجود دارد که زمین دور آن می‌چرخد و ماه دور زمین و ما یک منظومه شمسی داریم با چندین ستاره و سیاره؟
آیا ماهیان کمترین ایده‌ای از خارج از آب دارند؟
از طرفی دیگر، هوا برای بشر مهمترین هاست و بدون آن در کمتر از چند دقیقه می‌میریم، اما آیا ماهیان می‌توانند در این هوای (بسیار خوب) خارج از آب زندگی بکنند؟ یا اینکه این هوا بلای جان انهاست؟
وضعیت انسان‌ها چگونه است!
بر همین روال ما نیز ابدا نمی‌دانیم در کجا زندگی می‌کنیم و محدوده ما چیست! فقط می‌دانیم که اگر چند ده کیلومتر بالاتر رفته از جو خارج بشویم در کمترین زمان نابود می‌شویم.
ما نمی‌دانیم که آیا مانند ماهیان دریا در فضایی محدود قرار داریم، و از بیرون آن ابدا هیچ اطلاعی نداریم.
ما نمی‌دانیم که اگر کشف بشر در گستردگی عالم ۱۴ میلیارد سال نوری درست باشد تازه در این مرحله به آن نقطه رسیده‌ایم که از دریا خارج و وارد محیطی می‌شویم که قابل مقایسه با زندگی ماهیان درون دریا با خارج از آن است.
ما نمی‌دانیم که آیا جدول عناصر در خارج از محیط ما گسترده می‌شود و چقدر؟ نمی‌دانیم محدوده سرعت همین سرعت نور خواهد بود یا بیشتر بطوریکه سرعت نور سرعتی کم به حساب بیاید؟
ما نمی‌دانیم در مجموع قوانین فیزیکی و شیمیایی و … در آن محیط خارج از محدوده ما چگونه خواهند بود.
پس اعتراف به نادانی عقل است و تلاش برای اثبات آنچه نمی‌دانیم حماقت محض می‌باشد.
پس آنانی که حرف‌های بی اساس و غیر معقول انسان‌های چندین قرن پیش را تقدیس می‌کنند و کتاب‌هایی را آسمانی می‌نامند؛ یا شارلاتانهایی هستند برای فریب مردمانی که در حد بدی ساده لوح و یا احمق هستند؛ و یا این دسته دوم یعنی احمق‌ها هستند؛ حال هرچه مدارک دانشگاهی در علوم انسانی بالاتر باشد درجه حماقت آنها بالاتر است.
۱۸ اکتبر ۲۰۲۴
۲۷ مهر ۱۴۰۳
بالاکچی – قرقیزستان
فیلسوف صاحب مکتب
م. حسن بایگان
