اگر نور نوعی ماده باشد در آنصورت سرعت اش همیشه ثابت نیست مثلا اگر نور از زمین مستقیم بطرف بالا فرستاده بشود تحت تاثیر نیروی جاذبه زمین قرار گرفته و سرعتش بسیار کمتر از زمانی است که از جو خارج می‌شود. همچنین در مسیر خود تحت تاثیر جو سایر کرات سرعتش کم می‌شود و هم چنین مسیرش نیز مستقیم نخواهد بود.
بهمین ترتیب اگر نوری را در جهت تقریبا موازی زمین (و نه مستقیم بطرف بالا یا عمود بر سطح زمین) بفرستیم بواسطه تاثیر جاذبه سرعتش نسبت به خارج جو بسیار کمتر است و همواره در جهت سقوط به زمین خواهد بود، پس اگر منبع نور ضعیف باشد نور پس از طی مسافتی به زمین می‌افتد.
با توجه به سرعت پایین نور در مناطقی که تحت تاثیر جاذبه قوی قرار دارند می‌توان تصور کرد که سرعت بعضی چیزهای دیگر (که آنها را نزدیک به سرعت نور می‌دانیم)، در جاهایی که جاذبه آن خیلی خیلی کم و شاید نزدیک به صفر باشد از سرعت نور در محیط با جاذبه، بیشتر است.
هنوز ماهیت نور و بسیاری چیزها و از جمله زمان که در فلسفه بسیار مهم است روشن نشده است. من در نوشته های فلسفی‌ام به این نکات و ضعف دانش بشر اشاره کرده‌ام مقداری از آنها در سایتم هست ولی کامل‌تر در کتاب‌هایم منتشر کرده‌ام.
یک فیلسوف واقعی باید با علوم روز آشنایی داشته باشد.
فلسفه فقط حرافی بدون دانش گسترده از علوم مختلف نیست.
فلسفه بدون دانش علمی گسترده حرافی است.
م. حسن بایگان
اردیبهشت ۱۴۰۰ مای ۲۰۲۱
